Fısıldaşan Şehirler - John-Paul Ghobrial

Küresel tarihçiler insan, meta ve fikir dolaşımının erken modern dünyayı nasıl bağlantılandırdığına odaklanıyor. Fısıldaşan Şehirler de, 17. yüzyılda İstanbul, Londra ve Paris arasındaki bilgi akışını inceleyerek bilgi dünyalarının Avrupalılarla Osmanlıları modern dönemden çok önce temasa geçirdiğini gösteriyor. Kitap, İngiltere’nin İstanbul elçisi (1687-1692) William Trumbull’ın muazzam evrakına dayanıyor. Elçinin İstanbul ve Avrupa’daki muhabere ağları, havadis kâğıtları ve mektuplar, “Konstantinopolis’ten haberler veren” London Gazette, laf getirip götüren kâtipler, doktorlar, tüccarlar… Tümü, bilginin dil sınırlarını aşarak Avrupa ve Akdeniz dünyasındaki dolaşımını ifşa ediyor. IV. Mehmed’in 1687’de hal edilmesine dair istihbaratın Avrupa’ya intikali bilgi akışı sürecinin çarpıcı bir örneği olarak karşımıza çıkıyor. Kitap, Trumbull’ın İstanbul’daki ikametinin detaylı ilk anlatısıdır. “Ghobrial’in az bilinen kaynaklardaki müphem ipuçlarının peşine düşerek gayri resmi kaynakları, hatta diyalogları ortaya çıkarma yeteneği oldukça çarpıcı. Kitap, İstanbul’daki Avrupa diplomasisinin pek bilinmeyen günlük işleyişinin etkileyici bir anlatısı.” Anna Suranyi, American Historical Review