Anlama Öğretimi Firdevs Güneş

Anlama öğretilir mi? Anlama becerileri geliştirilir mi? Anlamayı geliştirmek için hangi teknikler öğretilmelidir? Bunlar bilim insanı, düşünür ve araştırmacıların yıllardır açıklamaya çalıştıkları sorulardır. Anlama metindeki bilgileri alma, zihinde işleme, ön bilgilerle bütünleştirme ve anlama modeli oluşturma sürecidir. Anlama, “anladım” ya da “anlamadım” gibi basit ve doğrusal bir işlem değildir. Okuyucunun bilinçli ve akıllı çabalarını gerektirir. Anlamanın içeriği çok karmaşık, düzeyleri ise derindir. Bu nedenle anlama öğretilen, sürekli olarak geliştirilen ve asla tamamlanmayan bir beceridir. Anlama, kelime tanıma, metindeki bağlantıları keşfetme, ana fikri bulma, tahmin ve çıkarımlar yapma, metnin zihinsel bir görüntüsünü oluşturma gibi çeşitli becerileri kapsamaktadır. Anlama sırada metin ve zihin arasında yoğun bir etkileşim olmakta, dille birlikte zihinsel beceriler de geliştirilmektedir. Bu durum giderek duygusal ve sosyal becerileri de etkilemektedir. Anlamanın amacı sadece metindeki bilgileri almak değil aynı zamanda okuyucunun zihninde anlama modelleri oluşturmaktır. Anlama öğretimiyle okuyucunun metinleri daha kolay anlaması, kendini geliştirmesi, yeni bilgi ve becerileri öğrenmesi, giderek dünyayı anlaması, yaşamına ve geleceğine yön vermesi amaçlanmaktadır.