Rönesans ve Barok - Özkan Eroğlu

Sanatın tarihindeki en önemli ve olgun ikili yapı, Rönesans ve Barok sanat tavırları arasındadır. Barok sanat, öncesindeki Rönesans’tan Maniyerizm aracılığıyla doğmuştur. Bu anlamda Rönesans bir oluşu temsil ederken, Barok bir bozuluşu temsil eder. Fakat en önemlisi, ortalama 300 yıla yayılan bu iki sanat dönemi arasındaki diyalektik bağlantıdır, böylece üstelik bunu belki de en açık şekilde gerçekleştirdiklerinden ötürü büyük önem noktaları ortaya koyarlar. Bu durumda, karşıtıyla düşünme yönünde, bu iki dönemin sanatı birbirleriyle yan yana getirilebilir ve incelenebilir bir boyut kazanmış da olur. Bunu form anlamında en iyi dile getirenlerden biri Batıdaki sanat tarihi dünyasında Heinrich Wölfflin olmuştur. Bizde ise Mazhar Şevket İpşiroğlu, Wölfflin etkili eğilmiştir özellikle Rönesans sanatına ve tabii olarak bu dönemi ele alırken, Barok sanata da yeri geldikçe vurgular yapmıştır. Biz ise iki dönemin sanatına, karşılıklı bir sanat filozofik anlayışla bakıyoruz bu kitapta. Rönesans sanatına, tamamen tarafımıza ait “Katman Filzofisi” tanımıyla yaklaşırken, Barok sanata ise Leibniz; Kıvrım ve Barok ilişkisini irdeleyerek ileten Gilles Deleuze’ün açmaya çalıştığı şekli yanımıza alıyor, fakat kendimize ait yaklaşımları da ileri sürüyor ve Barok sanat olgusuna da “Kıvrım Filozofisi” tanımıyla yaklaşıyoruz. Burada özellikle Kıvrım tanımlarına bakışımızı yönlendiren bir başka çalışma ise, Ömer Aybars Yurdun ile birlikte okuma çalışmasını yaptığımız ve Tekhne Yayınlarından çıkan Kandinsky’nin “Nokta ve Çizgiden Yüzeye” kuramıdır. Bu tip kapsamlı sanat dönemlerinin, form’dan meseleye giriş yapan filozofiler eşliğinde ve bazı net, sağlam analojileri de devreye sokarak açıklanıp, aktarılabileceğine olan inancımız ise çok yüksektir. Bu inancımızdır ki, bu kitabı kaleme almamızı sağlamıştır. Kitapta görüleceği üzere, başka kaynaklara elimizden geldiğince az atıfta bulunduk ve büyük bir kısımda kendi görüşlerimizi sunduk. Sana