Efeler Ersal Yavi

Kendilerine özgü töreleri, yaşama biçimleriyle, dağları yurt edinen efeler kimlerdi.? Ne zaman, neden ve nasıl ortaya çıkmışlar? Neler yapmışlar ve neden yok olmuşlardı? Bunlar ana hatlarıyla bilinmekle beraber, yine de çok eksik, karmaşık ve yeterince araştırılmamış bir konu olarak durmaktadır. Efeliğin tarihçesi ve Aydın yöresi efeleriyle ilgili bir araştırma yapılması düşünüldüğünde, başlangıçta çok popüler olan böyle bir konuya eğilmenin güçlüklerini görmemek mümkün değildi. Yüzyıllardan beri sürüp gelen bu yasa dışı aktif dağ eylemciliği, günümüzde yiğitlik ve folklorik bir etkinlik gibi görünmesine rağmen, geçmişteki varlıkları karmaşık, çok boyutlu ve önemli toplumsal olayların gerçek ve somut bir yansımasıdır. Bu olgunun Batı Anadolu'da görülen geleneksel efe yaşantısı içinde, özellikle Aydın yöresinde neden çok yaygın ve etkili olduğu da ayrı bir araştırma konusudur. Bu kitap, çok boyutlu bir araştırma alanı olan efeliğin genel bir tanımlamasını yapmakta, ayrıca çeşitli bilim adamı, folklor araştırmacısı ve halk bilimcisinin efelerle ilgili yayınlarından seçilmiş örnekler vermektedir.