Modernleşme Sürecinde İstanbul Yahudileri-Bir Alan Araştırması Mahmut Haldun Sönmezer

Asırlardan beri bu topraklar üzerinde Yahudilerle birlikte yaşıyoruz. Anadolu, onların diaspora tecrübesinin tartışmasız en huzûrlu durağı. Bu coğrafya üzerinde onlar, ABD, Avrupa ve dünyanın diğer ülkelerindeki dindaşlarından çok farklı bir hayat tecrübesine sahip oldular. Yüzyıllar boyunca huzûr, güven ve emniyet içinde yaşadılar. Gerçek anlamda kültürel çoğulculuğun ne demek olduğunu bu topraklarda öğrendiler. XVIII. yüzyılın son çeyreğinde Sanayi Devrimi ile birlikte başlayan süreç, birçok gelişmeyi peşinden sürükleyerek zaman içinde bütün dünyada modernleşme olgusunun ortaya çıkışına zemin hazırladı. Modernleşme hayatın bir gerçeği hâline geldi. Tabîatıyla Türk toplumu da bu sürece dâhil oldu ve bir takım değişimler geçirerek geleneksel kalıplardan koptu. Bununla birlikte dinî tutum ve davranışlar da yeniden şekillendi. Netîcede bu durum, sadece Müslüman kitleyi etkilemedi, azınlık grupları da bundan etkilendi. Bir akademik gayretin ürünü olan bu çalışmanın amacı, bir azınlık cemâati olan İstanbul Yahudilerinin modernleşme sürecindeki dinî bağlılıklarını tespit etmektir.